Σπύρος Κουβαρδάς: Μόνο μέλημα των ισχυρών της γης είναι η χειραγώγηση του ανθρώπου
Ο Σπύρος Κουβαρδάς, είναι ένας ηθοποιός που ποιεί ήθος εδω και πολλά χρόνια με την σεμνότητα και το ταλέντο που τον χαρακτηρίζει, καθώς είναι κορυφαίος στο είδος του. Ανέκαθεν, ήταν υπηρέτης του θεάτρου, ένας καθημερινός ήρωας της τηλεόρασης και μοναδικό αστέρι του κινηματογράφου, ξεχώριζε με τις συγκλονιστικές ερμηνείες του, σε πολλές σειρές. Μερικές από τις πιο γνωστές, είναι: ( η “Λάμψη”, η “Καλημέρα Ζωή”, ο “Ψέυτης Παππούς”, η “Μαντάμ “Σουσού”, η “Πολυκατοικία“) και ακόμα μια στρατιά από πολύ γνωστές σειρές και θεατρικές παραστάσεις, όπως: ( “Οιδίπους Τύραννος”, “Αντιγόνη”, “Ο Στρίγγλος που έγινε Αρνάκι” κ.α) στο Εθνικό Θέατρο. Eνώ έχει σκηνοθετήσει και έχει αναλάβει την παραγωγή σε επίσης μια πλειάδα απο θεατρικές παράστασεις, όπως: ( “Οι Βρυκόλακες”, «Ωχ τα νεφρά μου», «Αλήθειες και Ψέματα», «Τα μωρά τα φέρνει ο πελαργός») και πολλά πολλά άλλα, τα οποία με την σειρά τους, έχουν άφησει το δικό τους αποτύπωμα της μοναδικής συνταγής και επιτυχίας του.
Αυτό το διάστημα, αγαπήθηκε ακόμα μια μεγάλη θεατρική επιτυχία του στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πάτρας, το «Που να σκάσεις Κριστομπίτα, δεν θα πάρεις τη Ροζίτα», η οποία κατέκτησε την καρδιά μικρών και μεγάλων. Ο μεγάλος καλλιτέχνης Σπύρος Κουβαρδάς, άνοιξε τα φύλλα της καρδιάς του στο femalevoice.gr και μας μίλησε για όλα όσα θέλουμε να ξέρουμε!
- Ποιος είναι ο άνθρωπος που κρύβεται πίσω από τον ηθοποιό και
σκηνοθέτη Σπύρο Κουβαρδά;
«Είμαι ένας άνθρωπος όπως όλοι. Με το υπέρ και τα κατά με το φως και το σκοτάδι να εναλλάσσονται… αλλά μέσα από ένα διαρκή αγώνα με σκέψη, με αναζήτηση της γνώσης και θέληση, νομίζω κατάφερα να επικρατήσει στη ζωή μου το φως. Μεταφορικά και κυριολεκτικά… Επέλεξα το θέατρο, για ν΄ αφήσω τα επαγγελματικά χνάρια μου σ΄ αυτή τη ζωή, γιατί από μαθητή με γοήτευαν τα κείμενα των μεγάλων λογοτεχνών, η ποίηση, τα θεατρικά έργα, η λογοτεχνία γενικά. Η απόφασή μου να ασχοληθώ με το θέατρο ήταν ένας δρόμος, θα έλεγα δύσκολος. Γιατί πίσω από το λαμπερό περιτύλιγμα που προβάλλεται συχνά από τα Μέσα, για κάθε καλλιτέχνη, υπάρχει μια διαδρομή με καλές και κακές στιγμές, με ναι και όχι που καθορίζουν την πορεία του. Εξαρτάται από τον χαρακτήρα σου, από τον κώδικα αξιών που έχεις, αλλά και από την τύχη αν θα διαγράψεις με επιτυχία την δική σου διαδρομή. Και επιτυχία θεωρώ όχι την ιδέα που έχει κάποιος για τον εαυτό του αλλά τα εύσημα που εισπράττει κανείς από τους συνεργάτες του ή από το κοινό. Ως ηθοποιός λοιπόν είχα την χαρά και την τύχη να συνεργαστώ με πραγματικά σπουδαίους ανθρώπους του Θεάτρου και ηθοποιούς και σκηνοθέτες. Στα είκοσι χρόνια της συνεργασίας μου με το Εθνικό Θέατρο, εκτός του ότι συνάντησα τους καλύτερους διευθυντές που θα μπορούσε να έχει το πρώτο θέατρο της Ελλάδας, όπως ο Πολιτόπουλος, ο Νίτσος, ο Χρονόπουλος, ο Κούρκουλος κ.ά. Συμμετείχα δε σε παραγωγές που υπέγραφαν σκηνοθέτες μεγαθήρια του ελληνικού θεάτρου. Από τον Κώστα Μπάκα μέχρι τον Μίνωα Βολανάκη, τον Μιχάλη Κακογιάννη, τον Ούβε Χάουζ, τον Λούκα Ρονκόνη, τον Γιώργο Μιχαηλίδη, τον Αλέξη Σολωμό, τον Θανάση Παπαγεωργίου, τον Γιώργο Μιχαλακόπουλο και πολλούς άλλους εξίσου αξιόλογους.. Ήταν όλοι αυτοί που συντέλεσαν τα μέγιστα για να χτίσω την διαδρομή μου και ως ηθοποιός και μετέπειτα ως σκηνοθέτης.»
- Πως είναι να συνεργάζεσαι με έναν αληθινό μύθο όπως ο
Νίκος Φώσκολος και γιατί;
«Όπως σας είπα ήδη, οι δημιουργοί με τους οποίους συνεργάστηκα έγιναν για μένα εφόδιο ζωής. Αυτοί ήταν που μου έδειξαν το δρόμο…. Ο Νίκος Φώσκολος ήταν ένας απ΄ αυτούς. Εξαιρετικός κινηματογραφιστής και σκηνοθέτης που έγραψε ιστορία και στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση. Οταν αποφάσισα να εγκαταλείψω το Εθνικό Θέατρο, με εμπιστεύτηκε σε πολλούς δύσκολους τηλεοπτικούς ρόλους στις σειρές του ΑΝΤ1 «Λάμψη» και «Καλημέρα Ζωή», ενώ είχα την τιμή να με βραβεύσει ο ίδιος για την συμβολή μου στην επιτυχία των σειρών αυτών. Παρόλο λοιπόν που υπάρχουν κάποιοι που μιλούν κάπως υποτιμητικά για τις συγκεκριμένες σειρές εγώ θα πω ότι ήταν κλάσεις ανώτερες από πολλές σημερινές. Τον αείμνηστο Νίκο Φώσκολο τον θεωρούσα κορυφαίο με ένα μοναδικό καλλιτεχνικό ένστικτο που ακουμπούσε τον παλμό της ζωής και οδηγούσε το τηλεοπτικό κοινό στην τεράστια αποδοχή του έργου του με ανυπόκριτη αγάπη.»
- Υπάρχει κάποια θεατρική παράσταση την οποία σκηνοθετήσατε και νιώσατε μέσα από εκείνη δικαιωμένος και γιατί;
«Για κάθε δημιουργό η δικαίωση έρχεται πρώτα απ΄ όλα από την αποδοχή του κοινού. Όταν το εισπράττεις αυτό είναι ο καλύτερος τρόπος ανταμοιβής. Νοιώθεις δικαιωμένος για το έργο που επέλεξες, για τους συνεργάτες σου και για τον αγώνα και την αγωνία που περνάμε όλοι οι συντελεστές για να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα σε
μια παράσταση. Θα έλεγα λοιπόν ότι είχα την τύχη, σε όσες παραστάσεις συμμετείχα είτε στο Εθνικό, είτε στο Ελεύθερο Θέατρο, αλλά και όσες έχω σκηνοθετήσει να έχουν μεγάλη απήχηση στο θεατρόφιλο κοινό.
- Πως θα χαρακτηρίζατε την συνεργασία σας με την θεατρική
σκηνή του πολυχώρου Πολιτεία στην Πάτρα;
«Ηταν για μένα εμπειρία ζωής. Όταν μετακόμισα από την Αθήνα στην Πάτρα εργαζόμουν μόνο στην τηλεόραση. Με εμπιστεύτηκε όμως ο Κώστας Αντζουλάτος, ένας σημαντικός πατρινός επιχειρηματίας, κι έτσι ανέλαβα την καλλιτεχνική διεύθυνση του Θεάτρου του Πολυχώρου «Πολιτεία». Κατά τη διάρκεια της σαιζόν, ανεβάζαμε μια παράσταση για παιδιά και μια για μεγάλους και είχαμε καθημερινά 180 μικρούς ή μεγάλους θεατές. Πραγματικά κι εγώ και οι συνεργάτες μου ζήσαμε για πέντε χρόνια μοναδικές στιγμές. Η απήχηση ήταν τεράστια αλλά σ΄ αυτό συντέλεσε και το γεγονός ότι ανεβάζαμε πολύ σημαντικά έργα, όπως: «Τα μαγικά Μαξιλάρια», του Ευγένιου Τριβιζά, «Ο Μιχάλης Ο Σφυρίχτρας» σε μετάφραση της Ξένιας Καλογεροπούλου, «Τα Μωρά Τα Φέρνει Ο Πελαργός» των Ρέπα και Παπαθανασίου, κ.ά. Δεν μπορώ παρά να νοιώθω ευγνωμοσύνη για τον Κώστα Αντζουλάτο που μου ανέθεσε την διεύθυνση παραγωγής και είχα την ευκαιρία να σκηνοθετώ παραστάσεις που έβλεπαν κάθε χρόνο χιλιάδες θεατές.»
- Πείτε μας λίγα λόγια για την “Νυχτερινή Συνομιλία”, την οποία
σκηνοθετήσατε με τεράστια επιτυχία στην Πάτρα;
«Για μένα, ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα στιγμή της πορείας μου γιατί θεωρώ ότι στις σκοτεινές εποχές που ζούμε, με πολέμους γύρω μας, οικονομική εξαθλίωση, προσφυγιά και διαφόρων ειδών καταστροφές… δεν μπορείς να μένεις αδιάφορος. Πιστεύω λοιπόν ότι το θέατρο πρέπει να ψυχαγωγεί δίνοντας στους θεατές ερεθίσματα και «τροφή» για
σκέψη. Αυτό το καταφέρνει με έναν πολύ ιδιαίτερο τρόπο ο Ελβετός συγγραφέας Φρίντριχ Ντύρενματ στη «Νυχτερινή συνομιλία» γιατί προσφέρει στους θεατές ένα δύσκολο αλλά δυνατό κείμενο – καταγγελία επιχειρώντας να ρίξει φως σε μια απόλυτα σκοτεινή συνήθεια της εξουσίας: Ένας δήμιος-κρατικός υπάλληλος εισβάλλει στο
σπίτι ενός συγγραφέα με σκοπό τη δολοφονία του. Ο Ντύρενματ καταγγέλλει την εξουσία που όταν αυτή αδυνατεί να χειραγωγήσει, δολοφονεί, ενώ θύτες και θύματα μοιάζουν παγιδευμένοι. Η εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συνομιλία του συγγραφέα και του δήμιου αποκαλύπτει έναν κόσμο βίας και τρόμου με υποκινητή την απληστία όσων
εξουσιάζουν τους λαούς. Γιατί αιώνες τώρα οι εξουσιαστές μιλάνε στους λαούς για δημοκρατία, ισότητα, δικαιοσύνη, ελευθερία, ειρήνη, αξιοκρατία. Όμως μόνο μέλημα των ισχυρών της γης, για να ικανοποιούν καθημερινά την απληστία τους, είναι η χειραγώγηση του ανθρώπου. Όπλα τους ο τρόμος και η βία αιώνες τώρα… Παρόλο
λοιπόν που η συγκεκριμένη παράσταση ήταν ένα δύσκολο εγχείρημα πολλοί θεατές το είδαν πάνω από μία φορά. Άγγιξε πολύ το κοινό και ιδιαίτερα τους νέους ανθρώπους. Αυτό μου έδωσε εννοείται μεγάλη χαρά.»
- Ποιες από τις συνεργασίες σας, ακολούθησαν την συνταγή της
επιτυχίας και ποιες πέρασαν από ένα «κακοτράχαλο» μονοπάτι;
«Δεν θα αναφερθώ σε κάποιες συγκεκριμένες συνεργασίες γιατί όπως σας έχω ήδη πει όπου και αν εργάζεται ένας άνθρωπος θα υπάρχουν οι εύκολες και οι δύσκολες στιγμές που συνθέτουν την πορεία του. Εξάλλου πιστεύω ότι όλο αυτό λέγεται ζωή… Που για όλους μας είναι ένας διαρκής αγώνας ή τουλάχιστον έτσι πρέπει να είναι. Ένας όμως όμορφος αγώνας με πίστη στις ανθρώπινες αξίες. Που όλοι τις γνωρίζουμε μόνο που κάποιοι επιλέγουν να τις αγνοούν. Με βάση όλα αυτά λοιπόν θα μπορούσα να ξεχωρίσω το Εθνικό Θέατρο που, τουλάχιστον κάποτε, οι άνθρωποι που το υπηρετούσαν παρά τις όποιες δυσκολίες είχαν ήθος και υψηλό κώδικα αξιών…»
- Θα μπορούσατε να πείτε ότι νιώθετε ικανοποιημένος με την μέχρι τώρα καριέρα σας, ή πιστεύετε ότι υπάρχει κάτι που ακόμα δεν έχετε κάνει;
«Υπάρχουν κάποιοι ρόλοι που θα ήθελα να έχω παίξει και επίσης πολλά έργα που θα ήθελα να έχω σκηνοθετήσει. Παρόλα αυτά νοιώθω καλά με ότι έχω κάνει μέχρι σήμερα και δεν θέλω να βάζω το ανθρώπινο ανικανοποίητο σε λειτουργία… Έπαιξα σε πολύ σημαντικές παραστάσεις και γνώρισα ορισμένους πολύ αξιόλογους ανθρώπους που η συνεργασία μαζί τους έγινε για μένα παρακαταθήκη. Ικανοποιημένος θα έλεγα λοιπόν. Οι δύσκολες οικονομικές συνθήκες ωστόσο που βιώνουμε όλοι σήμερα δεν μου αφήνουν και πολλά περιθώρια επιλογών. Παρόλα αυτά, πλέον αν είναι να συμμετέχω σε μια παράσταση ή να σκηνοθετήσω κάποιο έργο θα ήθελα αυτό να έχει στόχο να προστεθεί ένα λιθαράκι στο να γίνει λίγο καλύτερος ο κόσμος».
- Αυτή την περίοδο παίζετε κάπου ή σκηνοθετείτε κάποιο έργο;
«Αυτό το διάστημα συμμετέχω στην παιδική παράσταση του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας με τίτλο «Που να σκάσεις Κριστομπίτα δεν θα πάρεις τη Ροζίτα». Ο σημαντικότερος λόγος είναι ότι το συγκεκριμένο έργο ανεβαίνει με την υπογραφή ενός πολύ ταλαντούχου καλλιτέχνη που εκτιμώ ιδιαίτερα, είναι ο Γιάννης Καλατζόπουλος, ο οποίος ανέλαβε πρόσφατα και την Καλλιτεχνική Διεύθυνση του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας. Παρόλο λοιπόν που συνάντησε δυσκολίες κυρίως οικονομικές η εμπειρία του Γιάννη Καλατζόπουλου, οι προσεκτικά επιλεγμένοι συνεργάτες του όπως ο Γιάννης Μετζικώφ στα κοστούμια και το σκηνικό, η χορογράφος Κατερίνα Ανδριοπούλου, ο μουσικός Δημήτρης Λέκας και έξη νέα παιδιά στους βασικούς ρόλους, τα οποία είναι πολύ ταλαντούχα, συνθέτουν
μια εξαιρετική παράσταση για παιδιά και όχι μόνο. Εγώ υποδύομαι τοπρόσωπο της εξουσίας που είναι ο Δον Κριστομπίτα ένας πλούσιος πανούργος στρατηγός που νομίζει ότι ο πλούτος θα του φέρει ευτυχία, αλλά στο τέλος νικημένος από τη δύναμη της αγάπης, σκάει από το κακό του. Είναι ένα έργο από τους «Φασουλήδες του Κατσιπόρα» του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα που διασκεύασε και σκηνοθέτησε ο Γιάννης Καλατζόπουλος, τον οποίο εκτιμώ ιδιαίτερα γιατί σε ότι κάνει θέλει με τον τρόπο του ν΄ ανοίγει το δρόμο της ελεύθερης σκέψης στα παιδιά. Θεωρώ πολύ καλό κοινό τα παιδιά γιατί στην πλειοψηφία τους έχουν πολύ ανόθευτο κριτήριο. Γενικά στις παιδικές παραστάσεις με συγκινεί πάντα η συμμετοχή και η αγάπη των παιδιών, κάτι που είχα ζήσει και στην συνεργασία μου με την εξαιρετική Κάρμεν Ρουγγέρη αλλά και στην Πάτρα, στο Θέατρο της «Πολιτείας».»
- Ποια θα θέλατε να είναι τα επόμενα επαγγελματικά σας βήματα;
Η αλήθεια είναι ότι αυτό που θα ήθελα να κάνω σήμερα, που έχω πλέον συνταξιοδοτηθεί, είναι πολύ επιλεκτικά θέατρο και να ασχολούμαι περισσότερο με το διάβασμα και το γράψιμο. Παρόλο που πιστεύω ότι το ανθρώπινο είδος είναι υπερεκτιμημένο, στο νου μου είναι πάντα ο άνθρωπος: Τα όνειρά του, οι αδυναμίες του, οι εσωτερικές του συγκρούσεις, οι κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες. Αλλά στη σκέψη μου πάντα σε κάθε έργο που επιλέγω να παίξω ή να σκηνοθετήσω είναι να μπορώ να δείχνω και ένα δρόμο προς τις ανατροπές… Γιατί πιστεύω σ΄ έναν παράλογα δομημένο κόσμο μόνο οι ανατροπές είναι αυτές που δίνουν ελπίδα για έναν καλύτερο και δικαιότερο κόσμο… Γι αυτό το λόγο έχω πάντα στο νου μου να σηκώνω το χρέος που μου αναλογεί να γίνει λίγο καλύτερος ο κόσμος.»
ΜΟΤΟ
«Ως ηθοποιός είχα την χαρά
και την τύχη να συνεργαστώ
με πραγματικά σπουδαίους
ανθρώπους του Θεάτρου»
ΜΟΤΟ2
«Οι εύκολες και οι δύσκολες
στιγμές που συνθέτουν την
πορεία κάθε ανθρώπου είναι αυτό που λέγεται ζωή…»
ΜΟΤΟ 3
«Εχω πάντα στο νου μου να
σηκώνω το χρέος που μου
αναλογεί για να γίνει λίγο
έστω καλύτερος ο κόσμος.»