Σοφία Βοΐκου:”η γνώση είναι ο δρόμος προς την ατομική ελευθερία”

Η συγγραφή δε διδάσκεται.Η Σοφία Βοΐκου έχει το χάρισμα και δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες για να συμβεί.Οι  ζωές των ηρώων μπερδεύονται και μπερδεύουν στο νέο μυθιστόρημα”η πόλη που δακρύζει” και οι αναγνώστες μαγεύονται.Διαβάστε τη συνέντευξη που παραχώρησε στη Βασιλική Ευαγγέλου-Παπαθανασίου.

«Η πόλη που δακρύζει» Δεν νομίζω να υπάρχει καλύτερος χαρακτηρισμός για τη Βενετία. Τι σας έδωσε έμπνευση να γράψετε για την πόλη αυτή;
Πηγή έμπνευσης υπήρξε ένα πολυήμερο ταξίδι στη Βενετία. Η Βενετία είναι μια πόλη μαγική, η ατμόσφαιρα της οποίας είχε καταλυτική επίδραση επάνω μου. Έγινα αμέσως κομμάτι της… Σε μια από τις πολλές βόλτες μου στα σοκάκια και στα κανάλια της, ‘έπεσα’ πάνω σε ένα παλιό παραδοσιακό βιβλιοπωλείο που βρισκόταν δίπλα σε ένα απόμερο κανάλι. Εκεί γεννήθηκε η ιδέα του ιδιαίτερου βιβλιοπωλείου του σινιόρε Φραντσέσκο, όπου επιλέγεις βιβλίο με βάση το ένστικτο και το άρωμα που αναδίδουν τα βιβλία και όχι με βάση το εξώφυλλο, το όνομα του συγγραφέα ή την υπόθεση. Οπότε όλη η ιστορία δεν μπορούσε πουθενά αλλού να τοποθετηθεί, παρά μόνο στη Σερενίσσιμα.
Όσον αφορά τον τίτλο «Η πόλη που δακρύζει» είχε χαραχτεί στο υποσυνείδητό μου πριν καν γραφεί το βιβλίο. Σε μια μεταμεσονύχτια βόλτα στην έρημη πλατεία του Αγίου Μάρκου, άρχισε να αναβλύζει αργά αλλά σταθερά νερό από διάφορες οπές στις γωνίες της πόλης εξαιτίας του παλίρροιας, όπου η λιμνοθάλασσα φουσκώνει. Αυθόρμητα, ψιθύρισα «η πόλη δακρύζει»… έτσι ίσως είναι η μοναδική φορά που πρώτα γεννήθηκε ο τίτλος και έπειτα το ίδιο το βιβλίο.

Η πόλη δακρύζει για να ξεπλύνει μια μεγάλη αμαρτία. Πείτε μας λίγα λόγια για την ιστορία σας.

Η μικρή Ιρένε είναι ένα κορίτσι που έχει χάσει τους γονείς της και μεγαλώνει με τον ιδιόρρυθμο παππού της τον σινιόρε Φραντσέσκο. Ο σινιόρε Φραντσέσκο είναι ιδιοκτήτης ενός ιδιότυπου βιβλιοπωλείου όπως ανέφερα και πιο πάνω όπου ο υποψήφιος πελάτης επιλέγει με βάση μόνο το ένστικτο ή το άρωμα του βιβλίου. Δίπλα του η μικρή Ιρένε που έχει το ‘χάρισμα’ να μυρίζει τα βιβλία και να βοηθάει τους πελάτες στην τελική τους απόφαση. Το περίεργο είναι πως ενώ η Ιρένε ζει σε έναν τόπο της γνώσης, δίπλα σ’έναν παππού που γνωρίζει πολλά, ο ίδιος ο παππούς της, της απαγορεύει να μάθει να διαβάζει και να γράφει επειδή θεωρεί πως η γνώση είναι επικίνδυνη. Γιατί; Θα το μάθετε διαβάζοντας το βιβλίο.
Γύρω από τους δύο βασικούς ήρωες, υπάρχει μία πλειάδα άλλων ανθρώπων που με τον τρόπο τους εμπλέκονται στη ζωή της μικρής Ιρένε. Κάποιοι ευθύνονται και κάποιοι όχι για μια μεγάλη αμαρτία του παρελθόντος που έχει πέσει βαριά στους ώμους όλων.
Η μικρή Ιρένε δεν ξέρει να διαβάζει γιατί ο παππούς της μισεί τη γνώση. Τι είναι η γνώση για σας;

Ο δρόμος προς την ατομική ελευθερία…

Η ηρωίδα σας διαλέγει βιβλία από το άρωμα τους. Βιβλία και αρώματα από αγριοφράουλα, καμμένη ζάχαρη, μούχλα. Υπάρχουν «αρωματικά βιβλία» κυρία Βόικου;
Φυσικά και υπάρχουν! Κάθε βιβλίο αναδίδει τα δικά του αρώματα… Μην μου πείτε πως δεν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο που μυρίζει ξεγνοιασιά σε κάποια μαγευτική ελληνική παραλία ή αντίθετα κάποιο βιβλίο που μυρίζει βαθιά απελπισία μετά από μια εφηβική ερωτική απογοήτευση; Διαφορετικοί αναγνώστες, διαφορετικές αναγνώσεις, διαφορετικά αρώματα…

Προσωπεία, μάσκες βενετσιάνικες κατασκευάζει ο Πάμπλο. Φοράνε οι άνθρωποι σήμερα προσωπείο για να κρύψουν το πραγματικό τους πρόσωπο και αρνούνται να βγουν στο φως;

Οι άνθρωποι πάντοτε φορούσαν προσωπεία για να κρύψουν το πραγματικό τους πρόσωπο όχι μόνο από τους άλλους αλλά κυρίως από τον ίδιο τους τον εαυτό. Πρέπει να έχεις μεγάλο θάρρος και να έχεις κατακτήσει με κόπο ένα κομμάτι αυτογνωσίας για να σταθείς στον καθρέφτη σου και να δεις το πρόσωπο και την ψυχή σου όπως πραγματικά είναι. Με τα όμορφα και τα άσχημά τους. Μπορεί πάντως η αναμέτρηση με το αληθινό μας πρόσωπο να είναι ένα πραγματικό σοκ (τόσες ρυτίδες και σημάδια μαζεμένα!) όμως είναι πραγματικά μια απελευθέρωση όταν το αποδεχτούμε.
Θα υπάρχει συνέχεια για την Ιρένε σε κάποιο άλλο βιβλίο σας;

Δεν νομίζω. Πιστεύω πως ο κύκλος της Ιρένε έκλεισε. Απαντήσεις δόθηκαν σε όλα τα ερωτήματα και τα μυστήρια, δεν νομίζω πως έχω κάτι άλλο να προσθέσω.
Ποια είναι η αγαπημένη σας έκφραση;
«Αύριο ξημερώνει μια νέα μέρα». Είναι ό,τι πιο αισιόδοξο έχει ειπωθεί για να προσπερνάς τις δυσκολίες της καθημερινής ζωής.

Ποιο τραγούδι σας έκανε παρέα όταν γράφετε το βιβλίο σας;

Πολλά, αν και ιδιαίτερη μνεία θα κάνω στο “Que c’est triste Venise” του Charles Aznavour που άκουγα κάθε φορά που τελείωνα ένα κεφάλαιο.

Ποια είναι η καθημερινότητά σας;

Η τρελή καθημερινότητα μιας ελληνίδας εργαζόμενης μητέρας που δεν έχει κανένα σταθερό ωράριο στη δουλειά… και μέσα σε όλο τον χαμό των επαγγελματικών και οικογενειακών υποχρεώσεων, πάντα ψάχνει να βρει το δικό της κομμάτι χρόνου για να χωθεί στα αγαπημένα της βιβλία, είτε ως αναγνώστρια είτε ως συγγραφέας.

Με πέντε λέξεις περιγράψτε μας τη Σοφία Βόικου ως άνθρωπο.

Λέξεις όπως υπέροχη, τέλεια, όμορφη;
Λοιπόν για να δούμε…
Πεισματάρα, αισιόδοξη, εργασιομανής, πιστή σε φίλους – οικογένεια – συνεργασίες, ταξιδιάρα… και θα προσθέσω και μια έκτη, ακατάστατη (καλά όχι πολύ – μόνο τόσο λίγο…)

Σας ευχαριστώ πολύ για τις όμορφες ερωτήσεις!
Καλό υπόλοιπο καλοκαιριού!
Βασιλική Ευαγγέλου-Παπαθανασίου