“Σήμερα προωθείται και επιβραβεύεται η παράδοση άνευ όρων”Άρης Μπινιάρης
Ο Άρης Μπινιάρης σκηνοθετεί την παράσταση «Πέρσες» του Αισχύλου. Η απώλεια, όπως την αποτύπωσε στο έργα του ο Αισχύλος, οι ερμηνείες των ηθοποιών που πρωταγωνιστούν, αλλά και η σκηνοθετική ματιά του Αρη Μπινιάρη, μεταφέρουν στον θεατή τις ζοφερές στιγμές που βίωσαν χιλιάδες άνθρωποι. Απολαύστε την συνέντευξη που μας έδωσε ο σκηνοθέτης και προετοιμαστείτε για την παράσταση.
“Πέρσες» του Αισχύλου.Ναι μεν επαινεί τους Έλληνες αλλά μιλά και για τον θρήνο των ηττημένων.Τι μας διδάσκει;
Ο Αισχύλος επιχειρεί να πετύχει την ταύτιση του θεατή με τα πρόσωπα του έργου και τις συναισθηματικές καταστάσεις που τα διατρέχουν. Δεν διατηρεί αποστάσεις, δεν σχολιάζει, δεν κριτικάρει. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνει, μέσα από την πλήρη συναισθηματική ταύτιση, την αποταύτιση από το δυσάρεστο παράδειγμα. Στο τέλος του έργου ο θεατής διδάσκεται για την αξία της ελευθερίας, έχοντας βιώσει και αισθανθεί, μέσω του χορού και των προσώπων του έργου, τις καταστροφικές συνέπειες του ναρκισσισμού, της αλαζονείας και του δογματισμού.
Ποιο είναι το πρόσωπο που κινεί το νήματα στους Πέρσες;
Τα νήματα στους Πέρσες τα κινεί η παντελής απουσία της πατρικής φιγούρας στο βασίλειο των Περσών. Έτσι αιτιολογείται σε μένα, η μανιακή και διαταραγμένη συμπεριφορά του Ξέρξη, η παλινδρόμηση της Άτοσσας ανάμεσα στην ψευδαίσθηση του ονείρου και την πραγματικότητα καθώς και οι καταστροφικές συνέπειες των επιλογών τους.
«Πέρσες»το έργο είναι αντιπολεμικό και αντιιμπεριαλιστικό. Εσείς που εστιάσατε;
Πιστεύω πως οι Πέρσες είναι έργο που καταδεικνύει μεν τις καταστροφικές συνέπειες μιας δύναμης που εκστρατεύει μανιακά και αδηφάγα για την απόκτηση περισσότερου πλούτου αλλά παράλληλα υμνεί τον πολεμιστή που μάχεται και προασπίζει τον ζωτικό του χώρο απέναντι σε μια τέτοια δύναμη.
Η Ελλάδα του σήμερα έχει σχέση με τους Έλληνες του Αισχύλου;
Σε καμία περίπτωση. Σήμερα προωθείται και επιβραβεύεται η παράδοση άνευ όρων. Το να προασπίσεις τον ζωτικό σου χώρο τόσο σε ψυχικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, θεωρείται ταμπού. Οι Έλληνες που πολέμησαν και νίκησαν στην Σαλαμίνα, πιστεύω πως στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων.
Στους Πέρσες ο θρήνος έρχεται στο τέλος.Ο χορός θυμώνει, οργίζεται αλλά αντιστέκεται στην απώλεια.Τι θεωρείτε απώλεια;
Αρκετές φορές στη ζωή, είτε ασυνείδητα είτε συνειδητά, θα χρειαστεί να αφήσουμε κάτι πίσω μας, να μας αφήσεις κάτι, να χάσουμε κάποιον. Όλα αυτά είναι απώλειες. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, στο τέλος του έργου, ο χορός και ο Ξέρξης θρηνούν γι’ αυτούς που ‘χουν χαθεί. Όταν κάποιος συνειδητοποιήσει το μέγεθος της απώλειας και τελικά να πενθήσει μέσω του θρήνου, διανοίγει μια θεραπευτική προοπτική και με τον καιρό, έχει την ευκαιρία να βγει από μια μόνιμη κατάσταση πένθους και να προχωρήσει.
Είστε ηθοποιός,σκηνοθέτης μουσικός.Στις παραστάσεις σας»Πέρσες»και «Βάκχες»που είχα την τιμή να παρακολουθήσω η μουσική έπαιξε καθοριστικό ρόλο. Πόσο βοηθά η μουσική την τραγωδία;
Η μουσική στις παραστάσεις που έχω σκηνοθετήσει με βοηθά στο να εξωτερικεύει τον εσωτερικό παλμό των νοημάτων του έργου. Έτσι ο θεατής αφενός κατανοεί την ιστορία αφετέρου έχει την δυνατότητα να προσλάβει τους κραδασμούς και τις δονήσεις των συναισθηματικών και ψυχικών δυναμικών που διατρέχουν τα πρόσωπα.
Ως γιος ηθοποιού μεγαλώσατε σε πρόβες,σε σκηνές και θέατρα. Πόσο καθοριστικός ήταν στην πορεία σας;
Εξαιρετικά καθοριστικό. Το πιο δυνατό στοιχείο που έχω από τον πατέρα μου είναι η συγκίνηση που του προκαλούν τα ποιητικά κείμενα.
Παρά το γεγονός ότι είχατε τον πατέρα σας στην ηθοποιία προτιμήσατε τον δύσκολο δρόμο. Ξεκινήσατε με το θέατρο δρόμου.Τι αποκομίσατε από την εμπειρία αυτή;
Έμαθα να προσαρμόζομαι σε δύσκολες συνθήκες και να τα βγάζω πέρα. Επίσης εκπαιδεύτηκα σε απαιτητικές, ως προς την ακρίβεια της εκτέλεσής τους, θεατρικές τεχνικές. Το σημαντικότερο όμως ήταν πως ξεκίνησα από νωρίς να λειτουργώ σε μια ομάδα που δημιουργούσαμε τις δικές μας παραστάσεις, με δική μας μουσική και κείμενα.
Ηθοποιία ή σκηνοθεσία;
Ηθοποιία, σκηνοθεσία, σύνθεση, δραματουργία, στιχουργία, μουσική.
Ποιες είναι οι θεατρικές και κινηματογραφικές σας επιρροές;
Οποιοδήποτε έργο τέχνης, τόσο από το παρελθόν όσο και από το σήμερα, που έχει ως πρόθεση να συσχετιστεί με τον θεατή, είναι παράγωγο σκληρής δουλειάς και έχει λειτουργήσει εξελικτικά για τον καλλιτέχνη που το παρήγαγε.
Τι επιδιώκετε από τους ηθοποιούς σας; Πως το καταφέρνετε;
Θα σας απαντήσω μέσα από τη φάση που βρίσκομαι τώρα. Επιδιώκω μεγαλύτερη εμβάθυνση στην μαστοριά του θεάτρου. Επιθυμώ να δημιουργήσω τις συνθήκες για να έχουμε περισσότερο χρόνο για κάτι τέτοιο.
Βασιλική Ευαγγέλου Παπαθανασίου
