“Δελίνα Βασιλειάδη:”Αφήνομαι, έστω και λιγάκι, στον άνεμο της δημιουργίας”

Η Δελίνα Βασιλειάδη διαθέτει μια ψυχική ισορροπία, μια ματιά καθαρή και ταυτόχρονα ψύχραιμη και μια αίσθηση ευγένειας. Ακόμα και ο τρόπος που απαντά είναι μια πράξη δημιουργίας. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στη Βασιλική Ευαγγέλου Παπαθανασίου μίλησε για το νέο της βιβλίο ,”το πέρασμα”

Μπορούν να επουλωθούν τα παιδικά τραύματα; Έρχεται η ίαση;

Δεν νομίζω πως μπορεί κανείς να απαντήσει εύκολα σ’ αυτό το ερώτημα με ένα ναι ή με ένα όχι. Τα παιδικά τραύματα χρειάζονται χρόνο και πολλή δουλειά για να επουλωθούν. Και συνήθως αφήνουν τα σημάδια τους.
Στο Πέρασμα ο ήρωάς μου ο Πέτρος την ώρα που τακτοποιεί τις υποθέσεις και τα πράγματά του ώστε να πάει κάπου, σύμφωνα με τα δικά του λεγόμενα, πολύ καλύτερα, έρχεται αντιμέτωπος με την ιστορία του, τις πράξεις και τις σκέψεις του. Και νιώθει την ανάγκη να μιλήσει. Μιλά ακατάπαυστα για τον εαυτό του, για το παρελθόν του, για τους ανθρώπους που συνάντησε στην πορεία της ζωής του και τον σημάδεψαν. Σχολιάζει τις επιλογές που έκανε νεότερος, αλλά και τις επιλογές των άλλων που τον επηρέασαν με κάποιον τρόπο στη μετέπειτα πορεία του. Αποδέχεται ή απορρίπτει την προσωπική του ευθύνη για πολλά λάθη που έγιναν –ή έκανε-, για πολλά προβλήματα που κλήθηκε να αντιμετωπίσει κατά καιρούς. Και προσπαθεί, ενώ μιλά, να τακτοποιήσει, όπως προείπα, τα πράγματά του, τις υποθέσεις, τη ζωή του, ώστε να μπορέσει μέσω αυτής της διαδικασίας να αποκαλύψει –ή να ανακαλύψει- τον πραγματικό του εαυτό, να αντιμετωπίσει τα τραύματά του και τελικά να φύγει ελεύθερος.
Το Πέρασμα ουσιαστικά είναι μια πορεία προς την αυτογνωσία, είναι η προσπάθεια του ανθρώπου να μεταβεί από την πληγή στην ίαση, από την παιδική ηλικία στην ενηλικίωση, κάτι που μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο αν κάποιος το επιθυμεί και είναι διατεθειμένος να πληρώσει το τίμημα.

Πότε ωριμάζει τελικά ένα παιδί; Το πέρασμα είναι το βήμα στην ωρίμανση;

Υπάρχουν παιδιά που δυστυχώς αναγκάζονται λόγω συνθηκών να ωριμάσουν εξαιρετικά νωρίς, με αποτέλεσμα να μη χαρούν, να μη βιώσουν την παιδική τους ηλικία, και υπάρχουν στον αντίποδα και ενήλικες, οι οποίοι, για πολλούς και διάφορους λόγους, δεν ωριμάζουν ποτέ. Στο Πέρασμα ο Πέτρος, που στην παιδική του ηλικία είχε την ατυχία να βιώσει τραυματικές εμπειρίες, κυρίως επειδή ποτέ δεν τις αντιμετώπισε σοβαρά, παρέμεινε τελικά ένας αιώνιος έφηβος. Μεγάλωσε, αλλά δεν ωρίμασε. Δεν πέρασε από την παιδική – εφηβική ηλικία στην ενηλικίωση. Κι ας πιστεύει για τον εαυτό του το αντίθετο. Την ώρα, λοιπόν, της μετακόμισης από το παλιό διαμέρισμα στο καινούριο, την ώρα της μετακίνησής του από μια κατάσταση σε μια άλλη, την ώρα που ο χρόνος έχει πια εξαντληθεί και τα περιθώρια έχουν ασφυκτικά στενέψει, ο Πέτρος τώρα μόλις αποφασίζει, ασυναίσθητα στην αρχή, ίσως λίγο πιο συνειδητά αργότερα, να μιλήσει για τα τραύματά του και να προσπαθήσει να τα αντιμετωπίσει ή έστω να τα αναγνωρίσει και να τα καταλάβει, να συμφιλιωθεί μαζί τους. Με ενδιαφέρει ιδιαίτερα το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι επιλέγουν να αγνοήσουν το δεδομένο ότι ο χρόνος είναι πεπερασμένος και περνούν τη ζωή τους χωρίς να ωριμάζουν, χωρίς να αντιμετωπίζουν τις ευθύνες τους, δίχως να επιθυμούν να γνωρίσουν πραγματικά τον εαυτό τους. Και, τελικά, αυτό που βασανίζει, συνειδητά ή ασυναίσθητα τον ήρωά μου, είναι ακριβώς τούτο το ερώτημα. Θα προλάβει μέσα στον χρόνο που διαθέτει –και που μοιραία τελειώνει- να κάνει όλα όσα επιθυμούσε, να πει όλα όσα ήθελε, να καταλάβει όλα όσα πρέπει για τον εαυτό του, ώστε απαλλαγμένος πια από τα σφάλματα, τις ανασφάλειες, τις φοβίες, τις ψευδαισθήσεις, να προχωρήσει ελεύθερος; Το αν θα τα καταφέρει τελικά μένει να το δούμε.

Το «Πέρασμα» είναι ένα μονόπρακτο υπαρξιακό δράμα. Γιατί θεατρικό; Τι σας οδήγησε να γράψετε θέατρο;

Το θέατρο το αγαπούσα από πάντα. Με μάγευε κι ακόμα με μαγεύει. Κάθε φορά που μπαίνω σε μια αίθουσα θεάτρου νιώθω την ίδια συγκίνηση όπως όταν για πρώτη φορά –όταν ήμουν μικρούλα- με πήγαν οι γονείς μου στο θέατρο. Λατρεύω να διαβάζω θεατρικά έργα. Να δημιουργώ με το μυαλό μου τις εικόνες και να φαντάζομαι τους ήρωες να μιλούν και να λένε τα λόγια που τους χάρισε γενναιόδωρα ο συγγραφέας. Και αυτή η μεγάλη αγάπη μου για το θέατρο σε συνδυασμό με την ανάγκη να εκφραστώ μέσω του λόγου και των λέξεων, με οδήγησε στο να τολμήσω να προσπαθήσω να γράψω θεατρικά έργα.
Το «Πέρασμα» είναι και βραβευμένο από την Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών το 2017. Πώς αισθανθήκατε;
Το συγκεκριμένο βραβείο που απέσπασε το Πέρασμα από την Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών, το αρχαιότερο λογοτεχνικό σωματείο στη χώρα μας, μου έδωσε μεγάλη χαρά. Πολύ μεγάλη χαρά. Και μετά απ’ αυτήν τη βράβευση, επειδή είχα ήδη εκδώσει και δύο παιδικά παραμύθια, τη Νεράιδα της πιπίλας από την ΑΝΙΜΑ εκδοτική και Τα χαμένα χρώματα του ουράνιου τόξου από την εκδοτική Εκδόσεις Μιχάλη Σιδέρη, έγινα δεκτή στην Ένωση ως τακτικό μέλος. Αυτό είναι πραγματικά πολύ μεγάλη τιμή.

Μετακόμιση! Βιβλία, κουτιά, πράγματα… Γιατί ξεκινήσατε το θεατρικό με μια μετακόμιση;

Η αρχική ιδέα του έργου προέκυψε από το ερώτημα αν μπορούν να επουλωθούν τα παιδικά τραύματα. Και πάνω σε αυτή τη φράση ξεκίνησα να γράφω -ή να καταγράφω- σκέψεις, λέξεις και φράσεις. Κάποια στιγμή τα μικρά αυτά κειμενάκια χρειάστηκαν μια στέγη. Και αμέσως, σχεδόν αβίαστα, εμφανίστηκε μπροστά στα μάτια μου η εικόνα ενός χώρου όπου οι κινήσεις και οι μετακινήσεις δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση, καθώς ο χώρος αυτός είναι ασφυκτικά γεμάτος με πράγματα παλιά, μπαούλα, κουτιά, βαλίτσες και πακέτα. Έτσι οδηγήθηκα στην ιδέα της μετακόμισης, αλλά τη στιγμή λίγο πριν αυτή πραγματοποιηθεί. Τη στιγμή όπου όλα τα παλιά βάρη βρίσκονται συγκεντρωμένα μέσα στη μέση του παλιού διαμερίσματος.

Αγαπάτε την τέχνη! Σ’ όλες τις μορφές της. Ξεχωρίζετε κάποια μορφή τέχνης που σας εκφράζει;

Γεννήθηκα και μεγάλωσα σ’ ένα σπίτι γεμάτο μουσική, βιβλία, πίνακες ζωγραφικής, χαρτιά σχεδίου, μπογιές, χρώματα, πινέλα, τελάρα. Γεμάτο, θα τολμούσα να πω, μαγεία. Η τέχνη ήταν και ακόμα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μου, της ζωής μου, της ψυχής μου, της ύπαρξής μου. Δεν θα μπορούσα να ζήσω σε έναν κόσμο χωρίς χρώμα, χωρίς μουσική, χωρίς τέχνη. Την αγαπώ την τέχνη σε κάθε της μορφή και έκφραση. Είμαι κατ’ αρχάς ζωγράφος. Έχω σκηνοθετήσει στο θέατρο, έχω παίξει σε ταινίες. Είμαι συγγραφέας. Η γλώσσα της ζωγραφικής με τα χρώματα και τα σχήματα, με την ελευθερία που προσφέρει ο καμβάς, μου ταιριάζει πολύ. Αλλά και ο κόσμος των λέξεων με συγκινεί βαθιά. Όταν μικρή ανακάλυψα τη δύναμη του λόγου, συγκλονίστηκα. Μαγεύτηκα. Αποφάσισα πως ήθελα κι εγώ να γίνω μέρος αυτού του κόσμου. Κι έκτοτε δεν τον έχω εγκαταλείψει ποτέ.

Παιδικό βιβλίο, παραμύθια αγαπημένα για παιδιά. Θα επιστρέψετε στο παιδικό βιβλίο;

Λατρεύω τα παιδιά, αγαπώ το γράψιμο, με συγκινούν τα παραμύθια. Δεν νομίζω πως θα εγκαταλείψω το παιδικό παραμύθι ποτέ. Μέσα στο επόμενο διάστημα πρόκειται να κυκλοφορήσει ακόμα ένα παιδικό παραμύθι μου πάλι από την εκδοτική Εκδόσεις Μιχάλη Σιδέρη με τίτλο Ρόμι και Μιράντα. Πρόκειται για μια τρυφερή ιστορία για τη φίλια, όπου πρωταγωνιστές είναι δυο υπέροχα πλάσματα, η σκιουρίνα Μιράντα και η ελεφαντίνα Ρόμι. Δυστυχώς, όμως, τα δυο αυτά ζωάκια ζούνε σε έναν κόσμο όπου επικρατεί από πάντα μια πολύ βαθιά –ανεξήγητη- έχθρα ανάμεσα στους ελέφαντες και τους σκίουρους, κι έτσι η Ρόμι και η Μιράντα ποτέ δεν έχουν παίξει μαζί. Δεν έχουν καν συναντηθεί. Τελικά, όμως, ύστερα από κάποια γεγονότα, μετά από ώριμη σκέψη και αρκετή συζήτηση, και με λίγη βοήθεια βέβαια από την τύχη-μοίρα, το ελεφαντάκι και το σκιουράκι αποφασίζουν να κάνουν την υπέρβαση, να αντισταθούν στους άδικους, χωρίς καμία λογική κανόνες, να ξεπεράσουν τις προκαταλήψεις και τις ταμπέλες που κάποιοι βάλανε και να γίνουν φίλοι. Το παραμύθι μιλά για τη φιλία και τη διαφορετικότητα, αλλά και για τη μεγάλη δύναμη της αγάπης. Ωστόσο, το πιο σημαντικό μήνυμα είναι πως πρέπει να μάθουμε όλοι, μικροί και μεγάλοι, να είμαστε σκεπτόμενα όντα με κριτική σκέψη και ελεύθερη βούληση και να μην αποδεχόμαστε ως θέσφατα όσα μας λένε κάποιοι, ανεξάρτητα από το ποιοι είναι αυτοί.
Θέλετε να δείτε το πέρασμα στη σκηνή; Έχετε σκεφτεί να γράφετε θεατρικά έργα μόνο;
Φυσικά και θέλω πολύ να δω το Πέρασμα στη σκηνή. Ήδη βρισκόμαστε σε συζητήσεις με δυο θεατρικές ομάδες, μια εντός και μια εκτός συνόρων, για να ανεβάσουν το έργο. Θα δούμε τι θα γίνει και ελπίζουμε για το καλύτερο. Σχετικά με το να γράφω μόνο θεατρικά έργα… Πολύ πρόσφατα ολοκλήρωσα δύο και έχω ξεκινήσει να γράφω κι άλλο ένα. Ωστόσο, όπως προείπα, λατρεύω τα παιδιά και τα παραμύθια, αλλά και το γράψιμο γενικά. Δεν θα ήθελα να σταματήσω να γράφω ιστορίες για τους μικρούς μου φίλους. Αυτό είναι κάτι που μου δίνει πάντα πολύ μεγάλη χαρά. Αλλά η τέχνη έχει τη δύναμη να σε πηγαίνει αυτή όπου επιθυμεί, να σε κατευθύνει σε μονοπάτια που ενδεχομένως ποτέ δεν είχες σκεφτεί. Επομένως, ίσως η γραφή μια μέρα με ταξιδέψει σε άλλα μέρη που δεν έχω ακόμα πάει. Προσπαθώ να μην προγραμματίζω όλα τα βήματά μου, αλλά να αφήνομαι, έστω και λιγάκι, στον άνεμο της δημιουργίας. Άλλωστε, η ζωή έχει μεγαλύτερη φαντασία από μένα.

Πιστεύετε ότι η απόδοση του κειμένου από μια θεατρική ομάδα θα κάνει το βιβλίο πιο γνωστό στο κοινό;

Οι θεατές μιας παράστασης είναι σαφώς περισσότεροι από τους αναγνώστες ενός βιβλίου-θεατρικού έργου. Επομένως, θεωρώ πως ένα ανέβασμα του έργου μου από μια θεατρική ομάδα θα συνέβαλλε αρκετά στο να γίνει το Πέρασμα – βιβλίο πιο γνωστό στο ευρύ κοινό. Πάντως, μέχρι στιγμής –που ακόμα το Πέρασμα δεν έχει ούτε έναν μήνα που κυκλοφόρησε από την ΚΑΠΑ εκδοτική- η έκδοση πάει πολύ καλά.

Ποια είναι η Δελίνα Βασιλειάδη;

Αυτό κι εγώ ακόμα το ψάχνω. Σας ευχαριστώ θερμά κυρία Ευαγγέλου -Παπαθανασιου για τη φιλοξενία και τις εξαιρετικά ενδιαφέρουσες ερωτήσεις.

Βασιλική Ευαγγέλου-Παπαθανασιου