Όραση: Ειδικότητες και πρόληψη

Πότε πρέπει να γίνεται προληπτικός έλεγχος στα μάτια;
Επηρεάζει η όραση την μάθηση;
Ποιες ειδικότητες ασχολούνται με την όραση;

H απάντηση στα δύο παραπάνω ερωτήματα, είναι ναι.
Η πρόληψη είναι η προσπάθεια που γίνεται για να προλάβουμε εκ των προτέρων και να αποτρέψουμε κάποιες αρνητικές ή ανεπιθύμητες καταστάσεις, ενέργειες ακόμα και συνέπειες.

Είναι επιτακτική λοιπόν η ανάγκη να πραγματοποιείται οφθαλμολογικός έλεγχος από τη βρεφική ηλικία αφενός γιατί ανιχνεύονται ανατομικά και κληρονομικά νοσήματα, αφετέρου ο προληπτικός έλεγχος μπορεί να προλάβει δυσκολίες που θα επηρεάσουν τη μάθηση του παιδιού.

Ο έλεγχος στα μάτια προληπτικά είναι καλό να γίνεται στα εξής ορόσημα:
Με τη γέννηση, συνήθως γίνεται στο μαιευτήριο.
Σε ηλικία 6-12 μηνών, όπου το παιδί αρχίζει να επικοινωνεί με το χαμόγελο, τα νεύματα.
Σε ηλικία 3-3,5 ετών, όπου το παιδί αρχίζει να μιλάει.
Σε ηλικία 5 ετών, όπου εδώ το παιδί έρχεται σε πρώτη επαφή με τη γραφή.
Με την έναρξη της σχολικής χρονιάς και έως τις πρώτες τάξεις του γυμνασίου μια φορά ετησίως.

Κάποιες ενδείξεις που θα πρέπει να κινητοποιήσουν τους γονείς στη βρεφική ηλικία είναι όταν το μωρό:

•  Δεν στρέφει το βλέμμα του στο φως
•  Δεν παρακολουθεί τις κινήσεις ενός αντικειμένου που βρίσκεται μπροστά στα μάτια του
• Αλληθωρίζει
• Δεν αναζητά το βλέμμα των οικείων του
• Γέρνει συνεχώς το κεφάλι του στο πλάι

Μετέπειτα στη σχολική ζωή οι γονείς θα πρέπει να κινητοποιηθούν όταν το παιδί:

• Τρίβει συνεχώς τα μάτια του
• Πηγαίνει πολύ κοντά για να δει τηλεόραση
• Σκύβει το πρόσωπο του πολύ κοντά στα βιβλία
• Δεν βρίσκει αντικείμενα όταν τα αναζητά
• Δεν αντιγράφει σωστά από τον πίνακα ακόμα και όταν κάθεται στο πρώτο θρανίο
• Σκοντάφτει συνεχώς καθώς δεν μπορεί να προσανατολιστεί στο χώρο
• Παραλείπει ή επαναλαμβάνει λέξεις στη γραφή και στην ανάγνωση
• Δεν κατανοεί το κείμενο που διαβάζει
• Κάνει αντίστροφη γραμμάτων στη γραφή και στην ανάγνωση

Να σημειωθεί ότι όταν δούμε τα παραπάνω συμπτώματα σε ένα παιδί πρώτα θα πρέπει να επισκεφτούμε οφθαλμίατρο ή οπτομέτρη για να αποκλείσουμε παθολογικά αίτια και ύστερα να αξιολογηθεί το παιδί για τυχόν μαθησιακές δυσκολίες.
Πολλές φορές τα παιδιά με προβλήματα όρασης έχουν και μαθησιακές δυσκολίες και έτσι χρειάζεται τη διεπιστημονική συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων για την ολιστική προσέγγιση του παιδιού.

Τέλος στην εφηβική ζωή οι γονείς θα πρέπει να κινητοποιηθούν όταν ο έφηβος:

• Παρουσιάζει αυξητική τάση αστιγματισμού και μυωπίας
•  Εμφανίζει μικρό χρόνο συγκέντρωσης
• Έχει συχνά πονοκεφάλους
• Αποφεύγει να χρησιμοποιήσει το κομπιούτερ
• Η επίδοση του στο σχολείο παρουσιάζει μειωμένη σε σχέση με το σύνηθες

Όταν οι γονείς εμφανίζουν τα παραπάνω συμπτώματα θα πρέπει να απευθύνονται σε οφθαλμίατρο αλλά και σε οπτομέτρη. Οι δύο ειδικότητες είναι οι αρμόδιες για τα προβλήματα της όρασης. Η οπτομετρία είναι σχεδόν μια άγνωστη ειδικότητα στην Ελλάδα, αλλά ευρέως γνωστή στο εξωτερικό.

Η οπτομετρία κατά τον Βασίλη Κόκοτα είναι: ” η επιστήμη που ασχολείται με την λειτουργία της όρασης. Οι οπτομέτρες είναι οι επαγγελματίες εκείνοι οι οποίοι μετράνε ποσοτικά και ποιοτικά την όραση όπως και τον τρόπο με τον οποίο αυτή ερμηνεύεται και χρησιμοποιείται από κάθε άτομο. Η όραση συμμετέχει σε κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα και ως εκ τούτου δυσλειτουργίες της όρασης μπορεί να εκφράζονται μέσα από την κίνηση, την μάθηση, τη στάση σώματος, τον τρόπο σκέψης και την συμπεριφορά. Οι οπτομέτρες μπορούν να διαγνώσουν, να αποκαταστήσουν ή και να διορθώσουν τις δυσλειτουργίες της όρασης με γυαλιά, φακούς, φίλτρα, οπτικά βοηθήματα ή προγράμματα visual training/ vision therapy.

Συνοψίζοντας θα πρέπει να θυμόμαστε ότι είναι σημαντικό για προβλήματα όρασης:

1. Η πρόληψη στα αναπτυξιακά ορόσημα των παιδιών.

2.Η συνεργασία οφθαλμιάτρου-οπτομέτρη.

3.Η διεπιστημονική συνεργασία όλων των ειδικοτήτων(οφθαλμιάτρου-οπτομέτρη-ειδικού παιδαγωγού-λογοθεραπευτή-εργοθεραπευτή-δασκάλου) όταν το παιδί παρουσιάζει μαθησιακές δυσκολίες και προβλήματα στην όραση.

4.Η αποφυγή ταμπελών σε παιδιά που παρουσιάζουν δυσκολίες . Τα λόγια πληγώνουν!

 

Πηγή: https://eidikiagogi-symvoulesgiagoneis.blogspot.com