Όλα τα μέτρια που υπερτιμήσαμε

Καταστάσεις που στην αρχή θεωρήσαμε άξιες προσοχής και συναισθήματα που τους δώσαμε μεγαλύτερο εύρος από αυτό που τους άξιζε. Στιγμές που μας ενθουσίασαν ή και μας απογοήτευσαν περισσότερο απ’όσο θα έπρεπε. Όλα αυτά τα μέτρια που έδειχναν μεγάλα, αλλά καθώς προχωρήσαμε μάθαμε να κρίνουμε σωστότερα.Είναι κι αυτές οι στιγμές στη ζωή μας που μετανιώνουμε για θυσίες που κάναμε. Όχι απαραίτητα γιατί δεν άξιζαν, αλλά ίσως γιατί δεν άξιζαν τόσο πολύ. Η ψυχολογική φθορά την οποία υποστήκαμε, ίσως ήταν λίγo περισσότερη απ’όσο θα έπρεπε. Πόσες τέτοιες υπήρξαν στη ζωή μας; Πόσες φορές κρίναμε με λάθος τρόπο κάποιες καταστάσεις; Σίγουρα έχουν υπάρξει πολλές.

Κι εδώ έρχεται το πρόβλημα. Πολλές φορές το μυαλό και η καρδιά παίζουν παιχνίδια με την κρίση μας, ρίχνουν τα ζάρια για να αποφασίσουν ποιο από τα δυο θα αναλάβει. Μα υπάρχουν δύο περιπτώσεις που η νικήτρια ζαριά επωφελεί το λάθος όργανο κι η κρίση μας πέφτει σε λάθος χέρια.

Μία είναι η περίπτωση που ο ενθουσιασμός μας μας συνεπαίρνει, με αποτέλεσμα το μυαλό να μην μπορεί να περιορίσει τις εκδηλώσεις της καρδιάς. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο ενθουσιασμός συνήθως προκαλείται από κάτι νέο το οποίο χρειαζόμασταν να έρθει στη ζωή μας και τελικά μας τίμησε με την παρουσία του. Μία καινούργια γνωριμία, ένας καινούργιος έρωτας ή μία επιτυχία, μπορούν να αποτελέσουν μερικούς προσδιορισμούς για το παραπάνω «κάτι».

Οι προσδοκίες μας μετά από αυτό το «κάτι», αποκτούν διαστάσεις μη φυσιολογικές και μας εμποδίζουν να κρίνουμε την κατάσταση σωστά. Την τελειοποιούμε με τέτοιο τρόπο στο μυαλό μας, χωρίς να συνειδητοποιούμε ότι το τέλειο δεν υφίσταται, με αποτέλεσμα να υπογράφουμε μια πτώση από τα σύννεφα στο κοντινό μέλλον. Γιατί σε κάθε κατάσταση θα υπάρχει κάτι που δεν ταυτίζεται πλήρως με τα δικά μας «θέλω», κι όταν το δούμε; Η απογοήτευση, που υπό άλλες συνθήκες θα ήταν ελάχιστη, σε τέτοιες περιπτώσεις θα λάβει διαστάσεις αντίστοιχες με αυτές του αρχικού ενθουσιασμού κι θα ισοπεδώσει καθετί ευχάριστο.

Μα δεν έχουμε την τάση να υπερτιμούμε μονάχα τις καταστάσεις από τις οποίες προσδοκούμε την ευτυχία. Παρόμοια πράττουμε κι όσον αφορά αυτές που τρέμουμε μήπως μας κάνουν δυστυχισμένους. Δοκιμασίες με τις οποίες ερχόμαστε αντιμέτωποι και θεωρούμε ότι τα πάντα κρίνονται από το αποτέλεσμα τους ή και σημαντικές αποφάσεις που καλούμαστε να πάρουμε, αποτελούν μερικά παραδείγματα. Στην περίπτωση αυτή, θέτουμε τον εαυτό μας υπό τεράστιες πιέσεις και δεν του επιτρέπουμε να κάνει πιθανά λάθη. Θεωρούμε ότι μία λάθος κίνηση θα φέρει την καταστροφή, χωρίς να αντιλαμβανόμαστε ότι κανένα λάθος δεν είναι αδιόρθωτο. Μεγεθύνουμε τη δυσκολία της υπόθεσης και απορρίπτουμε άλλες ευκολότερες ή ακόμα και προφανείς λύσεις, με αποτέλεσμα να φτάνουμε τους εαυτούς μας σε σημεία οριακά.

Κι αργότερα, όταν όλα τα έντονα συναισθήματα κατασταλλούν; Βλέπουμε πλέον ξεκάθαρα ότι το επίπεδο του ενθουσιασμού ή της ανησυχίας μας ήταν, αν όχι λανθασμένο, υπερβολικό. Συνειδητοποιούμε ότι μερικά από τα προβλήματα που θεωρήσαμε μεγάλα, ήταν προβλήματα μέτριας σημασίας και οι καταστάσεις που τελειοποιήσαμε δεν ήταν τίποτα παραπάνω από ένα προσωρινό ενθουσιασμό.

Αλλά μεταξύ μας, δεν πειράζει. Όλα τα μέτρια που υπερτιμήσαμε μας δίνουν μαθήματα που μένουν για μια ζωή. Μας μαθαίνουν να μην θεοποιούμε άτομα, να μη φοβόμαστε τις δύσκολες διαδικασίες, αλλά κυρίως μας μαθαίνουν να εκτιμάμε περισσότερο καταστάσεις που αξίζουν τον περίσσιο ενθουσιασμό μας· να μην το σπαταλάμε σε καμουφλαρισμένες μετριότητες. Πρέπει πάντα να περιμένουμε κάτι καλύτερο ή κάτι χειρότερο και μέχρι να το βρούμε, ας ονομάζουμε τα πάντα μέτρια.

Συντάκτης: Ελευθερία Ντισπυράκη
Επιμέλεια κειμένου: Κατερίνα Καλή