Μπορεί το παιδί με μαθησιακές δυσκολίες να μάθει Αγγλικά;

Γράφει η Παπαδοπούλου Ειρήνη

Τα Αγγλικά, αντίθετα από τα ελληνικά είναι μια μη φωνολογική γλώσσα. Συγκεκριμένα άλλα ακούμε, άλλα διαβάζουμε και άλλα γράφουμε. Περιέχει 26 γράμματα και 44 ήχους. Κατανοούμε λοιπόν, πόσο πολύπλοκη είναι η εκμάθησή των Αγγλικών για παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες. Συχνά, τόσο οι γονείς όσο και τα ίδια τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες, αναρωτιούνται, εάν είναι εφικτή η προσέγγιση των Αγγλικών, καθώς είναι δυνατό το παιδί να αντιμετωπίζει τις ίδιες δυσκολίες στην Αγγλική γλώσσα όπως και στη μητρική.

Οι μαθησιακές δυσκολίες στα Αγγλικά εμφανίζονται στην ανάγνωση, στο προφορικό-γραπτό λόγο των αγγλικών.
Ειδικά στην ανάγνωση το παιδί διαβάζει
 Αργά, συλλαβιστά χωρίς άνεση και ροή
 Δυσκολεύεται να διακρίνει γράμματα που μοιάζουν οπτικά όπως:b-d,m-n,u-n,d-p.
 Παραποιεί λέξεις που μοιάζουν οπτικά μεταξύ του όπως:hourse-house, meat-team
 Δεν κατανοεί το νόημα του αναγνωσμένου κειμένου
 Χάνει τη σειρά που βρίσκεται όταν διαβάζει
 Δεν σταματάει σε σημεία στίξης

Στη συνέχεια στο γραπτό λόγο το παιδί:
• Παραλείπει, προσθέτει, αντιμεταθέτει, γράμματα και συλλαβές πχ:would-wood,could-kood
• Μπερδεύει φθόγγους που συγγενεύουν φωνολογικά πχ:b-d
• Δεν διακρίνει την ηχητική διαφορά μεταξύ των λέξεων που μοιάζουν πχ:thing-think,back-bag, not-done
• Αντιστρέφει γράμματα (πχ:p-b,b-d,d-q)
• Kάνει λάθος στους αποστρόφους(Πχ:Toms”book αντί για Tom”s book)
• Δυσκολεύεται με γραμματικά φαινόμενα που μοιάζουν
• Κάνει ορθογραφικά λάθη σε λέξεις που έχει διδαχθεί συστηματικά και δεν μπορεί να τηρεί τα σημεία στίξης
• Δεν μπορεί να αναπτύξει επαρκώς τις ιδέες του
• Δεν τηρεί τα απαραίτητα διαστήματα μεταξύ των  λέξεων και δυσκολεύεται να γράψει πάνω στις γραμμές του φύλου εργασίας
• Κρατάει το μολύβι αδέξια
• Έχει αργό ρυθμό αντιγραφής από τον πίνακα ή από το βιβλίο
• Η εμφάνιση του γραπτού του είναι ακατάστατη με συχνές μουτζούρες

Τέλος στον προφορικό λόγο το παιδί:
 Δεν κατανοεί σύνθετες προτάσεις ή οδηγίες
 Δεν καταλαβαίνει μεταφορές, προσομοιώσεις ή πολλαπλές έννοιες μιας λέξης
 Δυσκολεύεται με τις προθέσεις και την έννοια τους
 Δεν καταφέρνει να συντάξει σωστά το λόγο του με αποτέλεσμα να παραλείπει άρθρα, υποκείμενα και αντικείμενα
 Δεν μπορεί να μάθει εύκολα το λεξιλόγιο
 Δυσκολεύεται να επιλέξει και να χρησιμοποιήσει την κατάλληλη λέξη με αποτέλεσμα να κολλάει και να εκφράζεται με ακατάλληλες λέξεις  Χρησιμοποιεί λάθος του χρόνους.

Κάποια σύνοδα συμπτώματα των παιδιών με δυσκολίες στα Αγγλικά μπορεί να είναι:
• Εσωστρέφεια, χωρίς να μπορούν άνετα να εκφράζουν την άποψη τους στην τάξη
• Έλλειψη συγκέντρωσης και οργανωτικά προβλήματα
• Απομόνωση δίχως να μιλούν στους συμμαθητές του
• Άρνηση να εκφραστούν στα Αγγλικά προς αποφυγή επίπληξης από τον εκπαιδευτικό
• Χαμηλή αυτοπεποίθηση, αποφεύγοντας πολλές φορές το βλέμμα του εκπαιδευτικού
• Μικρό εύρος μνήμης(ακουστική-οπτικής)
• Δεν δουλεύουν ανεξάρτητα και χρειάζονται συχνή καθοδήγηση.

Τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες, έχουν μοναδικές ανάγκες και ιδιαιτερότητες, έτσι για την παρακολούθηση των Αγγλικών ενδείκνυνται τα ιδιαίτερα μαθήματα, στην ηλικία όπου το παιδί θα είναι ώριμο να κατανοήσει την Αγγλική γλώσσα. Η ενσωμάτωση ενός παιδιού με μαθησιακές δυσκολίες σε μια τάξη φροντιστηρίου με διαφορετικά επίπεδα μαθητών, δεν μπορεί να ωφελήσει το παιδί αν ο σχεδιασμός διδασκαλίας δεν είναι κατάλληλος ώστε να επαρκεί στην κάλυψη των αναγκών του. Στα ιδιαίτερα μαθήματα, τόσο η ύλη όσο και ο ρυθμός των μαθημάτων προσαρμόζεται και αλλάζει σύμφωνα με τις μοναδικές ανάγκες των παιδιών.

Σκοπός στις περιπτώσεις μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες δεν είναι να ολοκληρωθεί μια συγκεκριμένη ύλη, αλλά να ολοκληρωθεί με όσο το δυνατόν μεγαλύτερο βαθμό κατανόησης από τον μαθητή. Επιπλέον τόσο ο εκπαιδευτικός όσο και ο γονιός για την εκμάθηση των αγγλικών μπορούν να χρησιμοποιήσουν πολυαισθητηριακό τρόπο διδασκαλίας.

Συγκεκριμένα, ο εκπαιδευτικός εκτός από τη λεκτική διδασκαλία είναι καλό να χρησιμοποιεί χρώμα, εικόνα, ήχο, αφή και σώμα σε μια προσπάθεια παρουσίασης του μαθήματος(γραμματικό, λεξιλόγιο, συντακτικό) με βιωματικό τρόπο για να κερδίσει το ενδιαφέρον του μαθητή με δυσκολίες ώστε να συμμετέχει ενεργά και ο ίδιος στην παράδοση του μαθήματος. Από την άλλη ο γονιός στο σπίτι μπορεί να υποστηρίζει την εκμάθηση Αγγλικών με τη χρήση διαδραστικών πινάκων και αντικειμένων όπως πλαστελίνη. Επιπλέον μπορεί μαζί με τα παιδιά, να επιλέγει εξωσχολικά βιβλία στην Αγγλική γλώσσα , ώστε να ενισχύσει το λεξιλόγιο, την γραμματική και το γραπτό λόγο.

Κάποιες κοινές οδηγίες για γονείς και εκπαιδευτικούς για να «τονώσουν» το παιδί στην εκμάθηση των αγγλικών είναι:
 Συνεχής επιβράβευση και έπαινος προκειμένου να αυξηθεί το αίσθημα αυτοπεποίθησης
 Αναγνώριση των δυνατοτήτων του μαθητή και ενίσχυση των δυνατών του σημείων
 Αναγνώριση αγαπημένων συνηθειών των μαθητών και προφορική επικοινωνία γύρω από αυτές
 Χρήση εικόνων και αντικειμένων που μπορούν να αγγίξουν για να αντιληφθούν πιο εύκολα τις έννοιες
 Χρήση αγγλόγλωσσων περιοδικών με ενδιαφέροντα του ίδιου του μαθητή για να μαθαίνει πιο ευχάριστα την Αγγλική γλώσσα.
 Δημιουργία ρουτίνας που πρέπει να υιοθετηθεί τόσο από τον γονιό και τον εκπαιδευτικό για να νιώσει το παιδί ασφάλεια

Κλείνοντας πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι πρέπει να σεβόμαστε τις ιδιαίτερες ανάγκες του μαθητή στην απόκτηση μάθησης. Η εκμάθηση πρέπει να εστιάζει ατομικά στον εντοπισμό των ενδιαφερόντων, της αντιληπτικότητας και στην ενίσχυση αυτοπεποίθησης, των παιδιών που καθιστούν ευκολότερη και πιο λειτουργική την εκμάθηση των αγγλικών