Μάρω Βαμβουνάκη: Πολυγραφότατη και πολυδιαβασμένη
Η Μάρω Βαμβουνάκη κατά την άποψη μου είναι μία από τις πιο σπουδαίες Ελληνίδες εν ζωή συγγραφείς… Διαβάζοντας τα βιβλία της, καταφέρνεις να γνωρίσεις τους ήρωες και τον εσωτερικό τους κόσμο. Στο «Η μοναξιά είναι από χώμα». Πρόκειται για δεκαοκτώ ανεπίδοτες επιστολές απελπισμένου έρωτα. Ένας άντρας μιλά για τα πιο βαθιά του αισθήματα. Για την ανεπίλυτη μοναξιά που σου προκαλεί το «λίγο» και το «ποτέ»… για το μάταιο και συνάμα πολύτιμο ξόδεμα του έρωτα.
Το «Η μοναξιά είναι από χώμα» τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος του 1988.
Απόσπασμα από το «Η μοναξιά είναι από χώμα»:
«Το δικό μου το πολύ πώς να χωρέσει στο δικό σου το λίγο! Κι οι δυο μας δυσανασχετούσαμε δικαιολογημένα. Όμως μέσα σ’ αυτό το λίγο σου, σ’ αυτό το περιορισμένο σου, είχα την κακοτυχία να διακρίνω σκιές περαστικές που με πυρπόλησαν. Σκιές του απέραντου. Αυτό που δεν έλεγχες, αυτό που δεν γνώριζες προσπερνούσε από μια σου έκφραση, από μια σου χειρονομία τυχαία και με καθήλωνε. Δεν περιγράφεται η ματιά, η κίνηση, ο ήχος. Ό,τι κι αν σου πω δεν θα σου μεταδώσω αυτό που μ’ έκανε να σε θέλω έτσι. Το απέραντο είναι άπιαστο, απερίγραπτο, ακαθόριστο. Χιλιάδες να λέω εναντίον σου, αμέσως θα παραλύσουν μπροστά στη γρήγορη κίνηση του χεριού σου μόλις σηκωθεί για να φτάσει στα χείλη σου και να δαγκώσεις το μικρό σου νυχάκι σμίγοντας τα φρύδια… σαν να σκέφτεσαι κάτι δύσκολο. Για μια τέτοια κίνηση, κάποιες ώρες, ένιωθα έτοιμος και τη ζωή μου να δώσω. Για μια τέτοια κίνηση!»
Η Μάρω Βαμβουνάκη από την πορεία της στη λογοτεχνία και τα μέχρι τώρα έργα της αποδεικνύουν πως κατέχει επάξια τον τίτλο μιας από τις πιο σημαντικές εκπροσώπους στο χώρο του βιβλίου. Αγαπημένο έργο μακράν είναι το “Οι παλιές αγάπες πάνε στον παράδεισο” καθώς συνδυάζει έναν απίστευτο λυρισμό και μια μυθιστορηματική πλοκή με εντυπωσιακά αποτελέσματα.Στα εργα της κάνει κατάθεση ψυχής με τη καταγραφή αφενός προσωπικών της βιωμάτων και εμπειριών αλλά και την ανάλυση συναισθημάτων που όλοι έχουμε νιώσει αλλά ελάχιστοι έχουμε αναλύσει και κατανοήσει.
Διαβαζοντας την μπορείς να καταγράψεις στο χαρτί ό,τι έχεις στο μυαλό σου, ό,τι σε απασχολεί και σε προβληματίζει ,σκέψεις ασύνδετες μεταξύ τους αρχίζουν να παίρνουν σάρκα και οστά. Η συγγραφέας διαθέτει αυτό το μαγικό χάρισμα να περνάει τόσα μηνύματα και να αναλύει σε εξαιρετικά καλό βαθμό την ανθρώπινη ψυχοσύνθεση με τρόπο που δείχνει πως αγαπάει αυτό που κάνει, δε θέλει μέσα από τα έργα της να παραδώσει μαθήματα ψυχολογίας αλλά να δώσει υπόσταση στη ψυχή και στο νου συνδυάζοντας τις προαναφερθείσες γνώσεις της με έναν απίστευτο λυρισμό.
Η γραφή της είναι εξαιρετική σε κάνει να θες να διαβάσεις μονορούφι το βιβλίο και να αποτυπώσεις στο μυαλό σου κάθε λέξη, κάθε φράση που αναφέρει με την ελπίδα ότι θα διδαχθείς κάτι, θα αποκομίσεις κάτι από αυτό το μάθημα ζωής που έχει απώτερο στόχο να σε κάνει καλύτερο σαν άνθρωπο.
Η Μάρω Βαμβουνάκη έχει μια τρομερή ικανότητα στην αφήγηση και την διήγηση των γεγονότων που πραγματικά σε παίρνει από το χέρι και σε βάζει μέσα στην ιστορία, ακόμη κι αν τελικά δε σου αρέσει τόσο αυτό που διαβάζεις.Οφείλεις όμως σίγουρα να παραδεχτείς ότι είναι τρομερή μάστορας του λόγου και οι ιστορίες της σχεδόν πάντα σε κρατάνε δέσμιο ως το τέλος.
Αποσπάσματα που λατρέψαμε:
Συναντάμε κόσμο όπως πορευόμαστε. Ανταλλάσσουμε βλέμματα, χαμόγελα ευγενικά, δυο υποχρεωτικές κουβέντες, για να προσπεράσουμε και να τα πετάξουμε αυτά αμέσως στον κάδο της λησμονιάς.Υπάρχουν μάτια όμως που από το πουθενά εμφανίζονται μια στιγμή μπρος μας, βυθίζονται στα δικά μας μάτια και αξιώνουν: “Εδώ θα μείνεις” ή “Σε περίμενα”. Συνήθως τέτοιες ακριβές διασταυρώσεις δεν περιέχουν διλήμματα. Θα μπορούσε να πει κανείς πως ούτε ενοχές περιέχουν. Προσπαθούν να αισθανθούν ενοχές, γιατί έτσι πρέπει, έτσι είναι το σωστό, το λογικό, όμως στην ουσία , όχι.
Μάρω Βαμβουνάκη, Τα πράγματα που ζουν απ’ το χαμό
Μην ακούς όλα όσα σου κατηγορώ. Ίσως υπερβάλλω, ίσως σε αδικώ περισσότερο από όσο σ’ αξίζει. Είναι που το χρειάζομαι στην αδυναμία μου να παρηγορηθώ που σε έχασα. Έτσι, δειλά, κακορίζικα και μικρόψυχα να παρηγορηθώ υποβιβάζοντάς σε για να πείθομαι κι εγώ πως δεν είναι μόνο που σ’ έχασα αλλά και που γλίτωσα κιόλας.
Μάρω Βαμβουνάκη, H μοναξιά είναι από χώμα
«Θέλω» θα πει πίστη, θα πει επιλέγω σταθερό προσανατολισμό· όλα όσα θα ακολουθήσουν μετά είναι δευτερεύοντα, το αστέρι του Βορρά δε θα αλλάξει θέση στο ψυχικό ουρανό μας. Τίποτε άλλο δεν έχει πιθανότητες να πραγματοποιηθεί. Το διαισθανόμαστε κάθε τόσο, o Θεός συχνά αργεί να ανταποκριθεί στις προσευχές για να μας αφήσει να βεβαιωθούμε πως όντως θέλουμε εκείνο για το οποίο σπαρακτικά και με δάκρυα στα μάτια τώρα Τον ικετεύουμε.
Μάρω Βαμβουνάκη, Κυριακή απόγευμα στη Βιέννη
Οι παλιές αγάπες πάνε στον παράδεισο και δεν ανασταίνονται πια. Πεθαίνουν μέσα στο ίδιο το σώμα που τις γέννησε, στο σώμα που, αργότερα, από φάτνη έμεινε τάφος ξερός. Τάφος με πολλές και διάφορες επιτύμβιες επιγραφές που, με τον καιρό, αλλάζουν και γίνονται όλο και περισσότερο γενναιόδωρες.
Μάρω Βαμβουνάκη, Οι παλιές αγάπες πάνε στον παράδεισο
Όσοι, ελάχιστοι, έτυχε να βρεθούν κοντά τους εκείνη τη φλογερή εποχή, έκπληκτοι παρατηρούσαν κάτι περίεργο ν’ ανάβει ανάμεσα στους δυο τους. Ο τρόπος που κοιτούσε κι απευθυνόταν ο ένας στον άλλον τους, η λάμψη στα πρόσωπα, η απορρόφηση, τ’ αστεία και οι λέξεις που αστραφτερά αντάλλασσαν και, πιο πολύ, ο μονωτικός κύκλος τους, το πώς αγνοούσαν όποιον άλλον κι ό,τι άλλο κοντά τους, συνεπαρμένοι απ’ την προσωπική διπλή ζωή τους. Την πολλαπλή καταδική τους πάμπλουτη ζωή.
Δεν συζητούσαν με κανέναν άλλον για τη σχέση τους. Ήταν άλλωστε αδύνατο να μεταδώσουν πιο πέρα εκείνο που βίωναν. Χρειάζονται κοινές μνήμες, κοινές παραστάσεις, κοινές ευαισθησίες κι αρρώστιες για να εννοήσουν τι λες, κι ήταν εξαιρετικά δύσκολο, απίθανο, να βρουν κάποιον που να βίωσε κάτι παρόμοιο για να τους καταλάβει.
Μάρω Βαμβουνάκη, Η κραταιά αγάπη
Έγραψε τα:
«Ο Αρχάγγελος του καφενείου» – Διηγήματα (1978, Πύρινος Κόσμος)
«Ο κύκνος κι αυτός» – Μυθιστόρημα (1979, Οδυσσέας /1988, Φιλιππότη)
«Το χρονικό μιας μοιχείας» – Μυθιστόρημα (1981, Δόμος)
«Αυτή η σκάλα δεν κατεβαίνει» – Διηγήματα (1982, Δόμος /2009, Ψυχογιός)
«Ντούλια» – Μυθιστόρημα (1984, Δόμος)
«Χρόνια πολλά γλυκιά μου» – Μυθιστόρημα (1985, Φιλιππότη)
«Ο αντίπαλος εραστής» – Μυθιστόρημα (1986, Φιλιππότη)
«Η μοναξιά είναι από χώμα» – Μυθιστόρημα (1987, Φιλιππότη)
«Ιστορίες με καλό τέλος» – Διηγήματα (1988, Φιλιππότη)
«Οι παλιές αγάπες πάνε στον Παράδεισο» – Μυθιστόρημα (1990, Φιλιππότη)
«Τα κλειστά μάτια» – Αφήγημα (1990, Φιλιππότη)
«Τανγκό μες στον καθρέφτη» – Μυθιστόρημα (1992, Φιλιππότη)
«Το δωμάτιο που ταξιδεύει» – Παιδικό (1992, Φιλιππότη)
«Λουλούδι της κανέλλας» – Ταξιδιωτικό (1993, Φιλιππότη)
«Ο πιανίστας και ο θάνατος» – Μυθιστόρημα (1993, Δόμος)
«Θεατρικά» – Τόμοι 1 και 2 (1994, Φιλιππότη)
«Με βελούδινα βήματα ο χρόνος» – Μυθιστόρημα (1995, Φιλιππότη)
«Τα ραντεβού με τη Σιμόνη» – Μυθιστόρημα (1996, Φιλιππότη)
«Η κραταιά αγάπη» – Μυθιστόρημα (1998, Φιλιππότη)
«Τηλεφωνήματα και ενοχές» – Μυθιστόρημα (1999, Φιλιππότη)
«Ντοστογιέφσκι: Το Υπόγειο» – Θεατρικό (1999, Φιλιππότη)
«Το τραγούδι της μάσκας» – Μυθιστόρημα (2000, Φιλιππότη)
«Ο Ντάνκαν γυρεύει τον Θεό» – Μυθιστόρημα (2001, Φιλιππότη)
«Έρωτας, το γελοίο και το δέος» – Μυθιστόρημα (2002, Φιλιππότη)
«Όταν ο Θεός πεθαίνει» – Συζήτηση με τον Αλ.Κατσιάρα (2004, Δόμος /2008, Αρμός)
«Όχι άλλη αναβολή Μιχάλη» – Βιογραφικό αφήγημα (2004, Φιλιππότη)
«Τα πράγματα που ζουν απ’ τον χαμό» – Μυθιστόρημα (2004, Φιλιππότη)
«Ο παλιάτσος και η Άνιμα» – Ψυχολογία (2006, Ψυχογιός)
«Αντήχηση από το παρελθόν» – Μελέτη (2007, Φιλιππότη)
«Το φάντασμα της αξόδευτης αγάπης» – Ψυχολογία (2008, Ψυχογιός)
«Χορός Μεταμφιεσμένων» – Ψυχολογία (2009, Ψυχογιός)
«Το χρονικό μιας μοιχείας – Τρείς Νουβέλες» (2009, Ψυχογιός)
«Μια μεγάλη καρδιά γεμίζει με ελάχιστα» – Ψυχολογία (2010, Ψυχογιός)
«Ο ερωτευμένος Πολωνός» – Μυθιστόρημα (2011, Ψυχογιός