Ayrton Senna: Το «φάντασμα» του περιπλανιέται ακόμα στις πίστες της Formula 1
O Ayrton Senna da Silva αγαπήθηκε όσο κανείς άλλος οδηγός στην ιστορία της Formula 1, αν και υπήρξε για πολλούς ιδιότροπος χαρακτήρας. Απόλυτα αφοσιωμένος στο στήσιμο και στην εξέλιξη του εκάστοτε μονοθεσίου, εκνευριστικά τελειομανής, με υπέρμετρη δίψα για διάκριση, ακόμα μεγαλύτερη εριστικότητα εντός των πιστών, δαιμονισμένα γρήγορος, εγωιστής και απίστευτα ικανός σε βρεγμένες συνθήκες. Σύμφωνα με τον Stirling Moss ήταν ο μόνος που δικαιούταν να δει το όνομά του γραμμένο στην ίδια πρόταση με τους Fangio και Clark.
Οδηγός από την κούνια του
Γεννημένος στο Sao Paulo της Βραζιλίας, στις 21 Μαρτίου του 1960, ο μικρός Senna έδινε την εντύπωση ενός «προβληματικού» και εξαιρετικά αφηρημένου παιδιού. Όμως τα πράγματα άλλαξαν, όταν σε ηλικία μόλις 4 ετών ο πατέρας του τού δώρισε ένα παιδικό kart. Πίσω από το τιμόνι εκείνου του λιλιπούτειου kart του ενός ίππου το «προβληματικό» αγόρι μεταμορφωνόταν σε έναν πειθαρχημένο οδηγό με αφύσικη για την ηλικία του αυτοπεποίθηση. Στα 8 του οδηγούσε ήδη το οικογενειακό αυτοκίνητο των da Silva και είχε ως είδωλά του τους Jimmy Clark και Jackie Stewart.
Το 1972 ο Emerson Fittipaldi γινόταν ο πρώτος Βραζιλιάνος που κατακτούσε πρωτάθλημα στη Formula 1 και απολύτως φυσιολογικά προστέθηκε αβίαστα στο επιλεκτικό πάνθεον ειδώλων του μικρού Ayrton. Εντωμεταξύ, από το 1970, ο Senna σε ηλικία 10 ετών είχε ήδη αποκτήσει το πρώτο του αγωνιστικό kart, αλλά ήταν πολύ μικρός για να συμμετάσχει στο τοπικό πρωτάθλημα (ελάχιστο όριο ηλικίας ήταν τα 13 έτη). Αναγκαστικά, είχε περιοριστεί να εξασκεί το ταλέντο του, κάνοντας προπόνηση μόνος του στη πίστα της περιοχής.
Τα πρώτα χρόνια
Στα 13 του αγωνίστηκε για πρώτη φορά επίσημα στο καρτοδρόμιο του Interlagos, αντιμετωπίζοντας όλα τα ταλαντούχα αστέρια της Βραζιλίας. Συνέχισε να εντυπωσιάζει, κερδίζοντας το πρωτάθλημα Νοτίου Αμερικής το 1977 και το 1978, ενώ την επόμενη χρονιά τερμάτισε 2ος στο Πρωτάθλημα Κόσμου, στο πορτογαλικό Estoril. Την ίδια θέση κατέκτησε και το 1980 στο Nivelles του Βελγίου.
Το 1981 έφυγε για την Αγγλία, με σκοπό να συμμετάσχει σε δυο από τα τρία πρωταθλήματα Formula Ford 1600, που διεξάγονταν εκεί, με την ομάδα του Ralph Firman (Van Diemen). Σχεδόν ταυτόχρονα παντρεύτηκε και την κόρη του νέου του αφεντικού, την Liliane. Στη Formula Ford δεν αντιμετώπισε κανένα πρόβλημα προσαρμογής και κέρδισε και τα δυο πρωταθλήματα, στα οποία πήρε μέρος.
Για να συνεχίσει να αγωνίζεται όμως, χρειαζόταν χορηγούς, τους οποίους δεν έβρισκε και έτσι αποφάσισε να εγκαταλείψει το μηχανοκίνητο αθλητισμό. Γύρισε στη Βραζιλία για να δουλέψει στην επιχείρηση του πατέρα του, αλλά το «σαράκι» της αγωνιστικής οδήγησης δεν τον άφηνε να ησυχάσει. Τελικά, μετά από 4 μήνες χώρισε τη Liliane, κι επέστρεψε στην Αγγλία, για να συμμετάσχει στο πρωτάθλημα του ’82. Με χορηγούς τον πατέρα του και μια Βραζιλιάνικη τράπεζα, το κέρδισε, κάνοντας 22 νίκες!
Το επόμενο βήμα ήταν το πρωτάθλημα του 1983 στη Formula 3, με βασικό αντίπαλο τον Άγγλο Martin Brundle. Με 9 συνεχόμενες νίκες ο Senna δεν άφησε πολλά περιθώρια στον Brundle, αποτελειώνοντάς τον, όταν κέρδισε και τον τελευταίο αγώνα της περιόδου, στο Macau. Μέχρι τότε, ο Senna είχε ήδη προσελκύσει το ενδιαφέρον αρκετών ομάδων της F1, οι οποίες δεν άργησαν να τον πλησιάσουν. Τελικά, αφού ο Piquet ματαίωσε τον ερχομό του συμπατριώτη του στη Brabham, ο Senna υπέγραψε 3ετές συμβόλαιο στην αδύναμη Toleman.
Toleman και Lotus
Η Toleman ήταν η ομάδα, που αργότερα αγοράστηκε από την Benetton, και πήρε τίτλους στη δεκαετία του ’90, όμως το 1984 ήταν από τις τελευταίες στη Formula 1. Ο Senna θα μάθαινε από πρώτο χέρι ότι ακόμα και ο καλύτερος οδηγός δε μπορεί να ξεπεράσει τη μετριότητα χωρίς καλό μονοθέσιο. Μέτρια ήταν, λοιπόν, τα αποτελέσματά του με τη Toleman, με χειρότερο όλων το grand prix του Αγ. Μαρίνου, όπου για πρώτη και μοναδική φορά στη καριέρα του, ο Senna δεν κατάφερε να πάρει σειρά εκκίνησης.
Το επόμενο grand prix στο αγωνιστικό καλαντάρι ήταν το Μονακό, στα προκριματικά του οποίου ο Senna κατετάγη 13ος. Κατά τη διάρκεια του αγώνα όμως, επιβεβαιώθηκαν οι δυσοίωνες μετεωρολογικές προβλέψεις και ο «rookie» Ayrton βρήκε την ευκαιρία που αναζητούσε. Με εντυπωσιακά γρήγορους ρυθμούς αναρριχήθηκε στη βαθμολογούμενη εξάδα από τον 7ο μόλις γύρο! Μπροστά του, οδηγοί όπως ο Lauda και ο Mansell εγκατέλειπαν, αδυνατώντας να ελέγξουν τα μονοθέσιά τους στη γλιστερή πίστα. Στον 20ό γύρο ο Senna ακολουθούσε από τη 2η θέση -σε απόσταση 33 δευτερολέπτων- τον προπορευόμενο Prost, και μέχρι τον 30ό γύρο είχε μειώσει τη διαφορά στα 7 δεύτερα! Με επίσημη δικαιολογία τη συνεχή επιδείνωση του καιρού οι κριτές διέκοψαν τον αγώνα στον 31ο γύρο, στερώντας ουσιαστικά από τον εκπληκτικό «rookie» μια βέβαιη νίκη. Όμως, εκείνη την ημέρα, γεννήθηκε ο θρύλος του Senna.
Στα μέσα της χρονιάς, ο Senna ξεκίνησε μυστικές διαπραγματεύσεις με τη Lotus, η οποία αντιπροσώπευε για αυτόν κάτι πολύ ξεχωριστό: ήταν η ομάδα των παιδικών του ειδώλων, Clark & Fittipaldi. Η Lotus, από τη μεριά της, μετά το θάνατο του ιδρυτή της Collin Chapman, είχε πάρει τη «κάτω βόλτα» και οραματίστηκε στο πρόσωπο του νεαρού Senna τον οδηγό που θα την οδηγούσε ξανά σε επιτυχίες.
Το ξεκίνημα της συνεργασίας ήταν όντως ελπιδοφόρο, αφού ο Senna όχι μόνο έκανε την 1η νίκη της καριέρας του στο βρεγμένο Estoril (Πορτογαλία), αλλά έκανε και 2η στο Spa (Βέλγιο). Όμως, ακόμα και το τεράστιο ταλέντο του Βραζιλιάνου δεν ήταν αρκετό, για να επιστρέψει η Lotus στην κορυφή. Στα επόμενα δυο χρόνια, ο Senna έκανε μόλις 4 νίκες.
Τα χρόνια στη Mclaren
Το 1988 υπέγραψε στη Mclaren ως team-mate του δις παγκόσμιου πρωταθλητή Alain Prost, ο οποίος -προς τιμήν του- όχι μόνο δεν άσκησε βέτο, αλλά καλωσόρισε χαμογελαστός το Βραζιλιάνο. Στη πρώτη του μόλις χρονιά με τη McLaren/Honda ο Senna γράφει ιστορία, αφού γίνεται ο πρώτος οδηγός που σημειώνει 8 νίκες και 13 pole positions σε μια σαιζόν. Μαζί με τον Prost, κερδίζουν όλους τους αγώνες πλην ενός, και τελικά ο Ayrton κατακτά τον 1ο του παγκόσμιο τίτλο, αφήνοντας το Γάλλο στη δεύτερη θέση.
Το 1989, αν και επιδεικνύει επανειλημμένα την ανωτερότητά του κόντρα στον κορυφαίο και ομόσταβλο Prost (κάνοντας πολύ περισσότερες νίκες), πέφτει θύμα των «μαγειρεμάτων» της FIA, που ακυρώνει σκανδαλωδώς τη νίκη του στη Suzuka, και χαρίζει στον Prost το 3ο του πρωτάθλημα. Η αντιπαλότητα Senna – Prost έχει φτάσει πλέον σε επικίνδυνα επίπεδα και στο τέλος του 1989 ο Γάλλος υπογράφει στη Ferrari. Το 1990 ο Senna ξεπληρώνει τα «χρωστούμενα» του στον Prost, πέφτοντας πάνω του στη πρώτη στροφή του τελευταίου αγώνα της σαιζόν. Και οι δυο τους εγκαταλείπουν τον αγώνα, αλλά ο Senna είχε ήδη εξασφαλίσει τον 2ο τίτλο του. Το 1991, έχοντας πλέον team-mate τον Gerhard Berger και μεγάλο αντίπαλο τον Nigel Mansell της Williams/Renault, ο Senna κερδίζει τον 2ο συνεχόμενο τίτλο του, ο οποίος μάλιστα ήταν ο 3ος και τελευταίος στη καριέρα του.
Η εντυπωσιακή άνοδος της Williams, αλλά κυρίως η αποχώρηση της Honda από τη Formula 1 σηματοδότησε το τέλος της χρυσής οκταετίας της Mclaren (1984-1991). Στα επόμενα δύο χρόνια (1992,1993), ο Senna έκανε με τη μη-ανταγωνιστική πια McLaren 6 νίκες, ενώ κατέκτησε την 4η θέση στο Πρωτάθλημα Οδηγών του 1992 και την 2η, το 1993. Για πολλούς, το 1993 ήταν η καλύτερη χρονιά του Senna… κι ας μην κατέκτησε τελικά τον τίτλο.
Αρχικά, είχε επιχειρήσει να υπογράψει συμβόλαιο με την Williams, αλλά η κατηγορηματική άρνηση του Prost να τον έχει team-mate οδήγησε τις συζητήσεις σε ναυάγιο. Τελικά ο Senna έμεινε στη McLaren, η οποία ήταν σαφώς κατώτερη, τόσο από την Williams του Prost, όσο κι από την ανερχόμενη Benetton του M. Schumacher. Ο Βραζιλιάνος άφησε τους πάντες άναυδους, όταν κατέκτησε τελικά τη 2η θέση, κάνοντας συνολικά 5 νίκες.
Από αυτές τις νίκες, η πιο εντυπωσιακή ήταν στο ευρωπαϊκό Grand Prix, που εκείνη τη χρονιά διεξαγόταν στο αγγλικό Donnington Park. Ξεκινώντας υπό βρεγμένες συνθήκες από την 4η θέση, ο Senna κάνει άσχημη εκκίνηση, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στον M. Schumacher να τον στριμώξει στην αριστερή πλευρά της πίστας. Ο αρχικά 5ος Wandlinger με Sauber επωφελείται της σύγχυσης και περνάει 3ος, τη στιγμή που ο Senna «χαζεύει» τον Schumacher. Ο Wandlinger «υποκλίνεται» στην αμέσως επόμενη αριστερή, όπου ο Senna τον προσπερνάει σαν σταματημένο από την εξωτερική, κολλώντας το ρύγχος της McLaren στις εξατμίσεις της Williams του Damon Hill. Ο Άγγλος δεν προλαβαίνει καν να πάρει την εσωτερική της δεξιάς που ακολουθεί… ο Senna έχει ήδη βρεθεί μπροστά του και μπαίνει πρώτος στην είσοδο της στροφής. Οδηγώντας, λες και βρισκόταν σε στεγνή πίστα, συνεχίζει ακάθεκτος προς τον πρωτοπόρο Prost. Τον «καταπίνει», δυο στροφές πριν ολοκληρωθεί ο 1ος γύρος. Τελικά, κερδίζει τον αγώνα, ρίχνοντας γύρο, σε όλους όσους τερμάτισαν. Ακόμα και σήμερα, ο πρώτος γύρος αυτού του αγώνα χρησιμοποιείται ως δείγμα της οδηγικής ιδιοφυΐας του αξέχαστου Ayrton Senna.
Tα χρόνια στη Williams και το τέλος
Το 1994 ο Senna υπογράφει τελικά στη Williams, πραγματοποιώντας έτσι την επί διετίας ανεκπλήρωτη επιθυμία του. Όμως η χρονιά που ξεκίνησε με τον καλύτερο οδηγό στο καλύτερο μονοθέσιο, κατέληξε να μείνει στις μνήμες των ανθρώπων της Formula 1, ως μια από τις χειρότερες σε όλη την ιστορία του αθλήματος.
Στο τρίτο μόλις grand prix της περιόδου (Imola), την ημέρα των δοκιμών, ο R. Barrichello έχει μια ανατριχιαστική έξοδο (ευτυχώς χωρίς σοβαρές συνέπειες), ενώ στα προκριματικά του Σαββάτου σκοτώνεται ο Roland Ratzeberger. Το κακό «τριτώνει» στον Κυριακάτικο αγώνα, όταν στη στροφή Tamburello, ο Senna πάει ευθεία, και «σκάει» με 300 χμ/ώρα στον τοίχο. Ο Βραζιλιάνος super star άφησε την τελευταία του πνοή δυο ώρες αργότερα, παίρνοντας μαζί του τον τελευταίο «μεγάλο» οδηγό της Formula 1.
Το «φάντασμα» του Senna
Το «φάντασμα» του Senna περιπλανιέται ακόμα ανάμεσα στους φίλους του αθλήματος, οι οποίοι δεν έχουν σταματήσει να μιλάνε για αυτόν. Τα ακριβή αίτια του ατυχήματος δεν αποκαλύφθηκαν ποτέ, αν και η Williams δικάστηκε για το ξαφνικό σπάσιμο της κολώνας του τιμονιού στο μονοθέσιο του Senna. Αθωώθηκε μεν, αλλά δεν είναι λίγοι εκείνοι, που ακόμα και σήμερα δεν έχουν πεισθεί απόλυτα.
Η McLaren, η ομάδα με την οποία ο Senna συνέδεσε άρρηκτα το όνομά του, δε ξανάκανε νίκη για 4 χρόνια μετά τον πρόωρο θάνατό του. Σύμπτωση ή όχι; Οι 65+1 pole positions του μεγάλου Ayrton Senna και οι 68 του Michael Schumacher εξακολουθούν μέχρι και σήμερα να αποτελούν κίνητρο για όλους τους νέους οδηγούς του αθλήματος!
Παρακάτω ακολουθούν 3 βίντεο, τα οποία περιλαμβάνουν πληροφορίες για τη ζωή του διάσημου οδηγού της Formula 1. Το τελευταίο βίντεο, μάλιστα, περιλαμβάνει τη στιγμή του δυστυχήματος, στο οποίο άφησε και την τελευταία του πνοή.
Πηγές
www.formula1.com
en.wikipedia.org
youtube.com
f1.wikia.com
archive.ert.gr